کله‌پاچه چیست؟

دسترسی سریع

کله‌پاچه چیست و از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است؟

کله‌پاچه یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی ایرانی است که طرفداران بسیار زیادی دارد. این غذا مخصوص افرادی است که عاشق خوردن غذاهای چرب هستند. کلیه افراد می‌توانند کله‌پاچه را موقع صبحانه و موقع ناهار و حتی عصرانه مصرف کنند. با این‌حال این غذا علاوه بر تعریف‌هایی که دارد، خواص بسیار زیادی را نیز به خودش اختصاص می‌دهد. در این مقاله نیز ما قصد داریم بررسی کنیم که کله‌پاچه چیست و از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است پس تا انتها همراه ما باشید.

کله‌پاچه یک غذای سنتی است که در کشورمان ایران،خاورمیانه، کشورهای عربی، قفقاز و نروژ و برخی دیگر از کشورها متداول است. روش طبخ آن در کشورهای مختلف تقریبا مشابه است و در ایرن و ترکیه به آن کله پاچه می گویند، در کشورهای عربی به آن باجه (برگرفته از «پاچهٔ» در زبان فارسی)، در کردستان سه‌ر و پێ یا که‌ل و پاچه، در بلغارستان پاچه، و در قفقاز جنوبی (ارمنستان، آذربایجان و گرجستان) به کله پاچه خاش می گویند در نروژ این غذا به سمالاهووه معروف است و در شب کریسمس بسیار طرفدار دارد بر اساس آداب و رسوم آن منطقه، نروژی‌ها، در ابتدا باید گوش و چشم‌های کله پاچه را بخورند و بعد مابقی قسمت های کله پاچه. این غذا در نظرسنجی جزو بهترین غذاها محسوب میشود.

کله‌پاچه چه نوع غذایی است؟

کله‌پاچه غذایی با طبع گرم و تر و اصطلاحاً بهاری است و البته جزء غذاهای سنتی ما ایرانیان نیز به‌حساب می‌آید. در کشورهای مختلف نیز این غذا به گونه های مختلف سرو می‌شود. با این‌حال در میان ایرانیان نیز طرفداران بسیاری دارد. این غذا جزء غذاهای دیرپز است و معمولاً پخت آن مدت‌زمان زیادی را به خودش اختصاص می‌دهد. این غذا مخصوص افرادی است که فعالیت بسیار زیادی دارند. البته افرادی که اسیداوریک خون آنها بالا است معمولاً باید کمتر به سراغ مصرف این غذا بروند. کله‌پاچه با ادویه‌های مختلفی نیز سرو می‌شود و معمولاً ادویه‌هایی که موقع صرف این غذا می‌توانیم استفاده کنیم، باید چربی‌سوز و مکمل کله‌پاچه باشند. چربی سوزی به معنای این است که بعد از خوردن غذا، چربی ها در بدن شما ته نشین نشوند و در رگ های شما رسوب نکنند. در عین حال نکته مهم این است که کله‌پاچه باید با این گونه مواد غذایی مصرف شود تا خطری برای افراد ایجاد نکند.

کله‌پاچه غذایی است که باید به مدت حداقل 4-5 ساعت پخته شود تا کاملاً مناسب برای استفاده باشد.

کله‌پاچه در ایران در رستوران‌های خاصی به نام کله‌پزی یا طباخی سِرو می‌شود. کله‌پزها معمولا از ساعات ابتدایی سحر و صبح یعنی 4-5- صبح سرکار هستند تا حدود ساعت 12-1 ظهر. پس از شستشو و نظافت و جمع کردن، ساعات ظهر را به استراحت می پردازند و مجددا از ساعت 4-5 بعد از ظهر مشغول به فعالیت میشوند تا پاسی از شب و حدود ساعات 9-10-11 شب.


کله‌پاچه از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است؟

واحد شمارش کله پاچه «دست» است (یک دست کله پاچه) و هر دست کله پاچه شامل یک‌ عدد کله گوسفند، 1 عدد مغز گوسفند و چهار پاچه می‌شود. آبگوشت این غذا نیز به‌عنوان پیش غذا به همراه نان سنگک خورده می‌شود و از لیموترش یا آبلیمو و همچنین نارنج در فصول خود، بعنوان طعم دهنده و مصلح استفاده میشود.


کله‌پاچه شامل بخش‌ها و اندام‌های درونی گوسفند است. این اجزا شامل موارد زیر است:

1. بناگوش و چشم جزء پر ویتامین ترین بخش‌های کله‌پاچه به‌حساب می‌آید. پروتئین سرشار و بدون ناخالصی بناگوش، بهترین منبع انرژی برای افرادی است که فعالیت فیزیکی دارند و زود خسته می‌شوند و انرژی‌شان تحلیل می‌رود. 

2. البته پاچه نیز جزء بخش های بسیار مهم این غذا به حساب می‌آید و معمولا افرادی که از بیماری‌های استخوانی به خصوص در ناحیه زانو و کمر رنج می برند می‌توانند از پاچه استفاده کنند تا کمبود ویتامین خود را در بخش استخوانی به صورت کامل برطرف سازند چون تاثیر مستقیمی بر روی غضروف سازی و مفاصل آسیب دیده خواهد داشت.

3. مغز کله‌پاچه نیز به صورت‌های مختلفی سرو می‌شود. این بخش معمولاً کلسترول بالایی دارد و مخصوص ورزشکارانی است که فعالیت بسیار شدیدی دارند. پس اگر شما از کلسترول و چربی خون رنج می‌برید نباید مغز کله‌پاچه را مصرف کنید. در عین حال مغز به صورت های مختلف نیز به فروش می رسد. مصرف مغز در برخی ساندویچی ها نیز رواج بسیار زیادی دارد. این مورد به عنوان نکته مهم در این خصوص در نظر گرفته می‌شود، و غذای مفیدی برای ورزشکاران خواهد بود.

4. زبان یکی دیگر از بخش‌های مهم کله‌پاچه به‌حساب می‌آید. این بخش دارای ویتامین‌های گروه ب مثل ویتامین ب 1 و ب 2 و ب 12 است. مصرف زبان کله‌پاچه در افرادی که کم‌خونی دارند و یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند بسیار توصیه می‌شود. همچنین باید در نظر بگیرید که به دلیل وجود چربی‌های مفید و البته بخش‌های خون‌ساز، زبان یکی از مفیدترین بخش‌های کله‌پاچه تلقی می‌شود و افراد می‌توانند آن را در هفته یک مرتبه یا بیشتر مصرف کنند.

بررسی کلی خواص کله‌پاچه

خواص کله‌پاچه بسیار زیاد است که در ادامه به خواص مربوط به آن ها اشاره می‌کنیم:

این غذای سنتی ویتامین‌های بسیار زیادی دارد که از جمله از این ویتامین‌ها می‌توانیم به ویتامین B و ZN و آهن اشاره کنیم.

یکی از بخش‌های مهم کله‌پاچه بناگوش است که پروتئین بسیار بالایی دارد و مصرف آن به بدنسازانی که قصد عضله‌سازی دارند بسیار توصیه می‌شود. اصلی ترین فاکتور برای حجم مناسب و خوش فرم شدن در ورزشکاران، داشتن ماهیچه ها و عضلات است نه چربی ها؛ که بناگوش می‌تواند به این موضوع کمک شایانی کند. 

مغز کله‌پاچه یکی از مهم‌ترین بخش‌ها برای جذب ویتامین B12 است. یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید در نظر بگیرید این است که این ویتامین به‌طورکلی حلال در چربی است و کبد مسئولیت هضم آن را برعهده دارد. بااین‌حال اگر زیاد این بخش از کله‌پاچه را مصرف کنید، می‌تواند باعث آسیب‌هایی به کبد شما شود.

معمولاً استفاده از منابع غذایی برای تقویت استخوان‌ها بسیار توصیه می‌شود و بیماری‌های درد استخوانی نیز بسیار زیاد است. کله‌پاچه را می‌توانیم یکی از بهترین منابع غذایی برای مبارزه با بیماری‌های استخوانی در نظر بگیریم. افرادی که از درد استخوان بسیار ناراحت هستند می‌توانند از کله‌پاچه استفاده کنند تا بافت‌های استخوانی و مفصلی‌شان از طریق مصرف این غذای مفید تقویت شود. حال باید در نظر داشته باشیم که اگر فردی چربی بدنش به‌خصوص کلسترول بد یا LDL خونش بالا باشد، باید به سراغ داروهای مخصوص برود تا از شر بیماری‌های هایپوگلیسمی یا زیادی کلسترول بد خون خلاص شود و بعد بتواند از کله‌پاچه استفاده کند و از خواص بیشمار آن بهره‌مند شود. 

کله‌پاچه چه ضررهایی دارد؟

هر غذایی می‌تواند سود و ضرر بسیار زیادی داشته باشد. اگر در مصرف هر غذای مفید و مناسبی افراط یا تفریط کنیم، می‌تواند به بدن ما ضررر برساند. کله‌پاچه نیز از این قاعده مستثنی نیست. در نتیجه و در طی مدت‌زمان بسیار طولانی فرد نباید از کله‌پاچه به مقدار زیاد استفاده کند. برای استفاده مناسب هر هفته یا هر دو هفته یکبار توصیه می‌شود. 

کله‌پاچه جز غذاهایی است که بسیار سنگین و پرخاصیت است در نتیجه، باتوجه‌به مطالبی که در قسمت‌های قبل در این مقاله عنوان نمودیم، مصرف کله‌پاچه بهتر است در صبح انجام گیرد و به‌هیچ‌عنوان نباید آن را مثل جگر در موقع شام مصرف کنید. به همین خاطر است که در طباخی‌ها در قدیم مرسوم بود که صبحانه فقط کله‌پاچه سرو می‌شد و عصرانه فقط سیرابی. برخی افراد نیز هستند که موقع ناهار کله‌پاچه می خورند، ولی اگر افراد فعالیت بالایی از نظر بدنی داشته باشند، می‌توانند کله‌پاچه را مصرف کنند ولی به هیچ عنوان مصرف این غذا در هنگام شام توصیه نمی‌شود.

در هنگام مصرف کله‌پاچه باید از لیمو و نارنج که جزء مواد ترشمزه و همچنین چربی سوز هستند استفاده کنید تا چربی غذا را کاهش دهد. با این حال بعد از مصرف این غذای بسیار لذیذ بهتر است که به سر کار خود بروید یا فعالیت فیزیکی داشته باشید یا حتی ورزش کنید که بیشترین نتیجه را از خواص کله‌پاچه دریافت کنید. انجام پیاده روی باعث گردش سریع خون در بدن می‌شود و جذب چربی را بسیار برای افراد آسان می‌سازد.

چربی این غذا از نوع برخلاف باور عموم مردم از نوع چربی و کلسترول مفید و به اصطلاح (HDL (High density lipoprotien می باشد.

افراد بخاطر شناخت ناصحیح از این محصول بسیار مفید، سعی میکنند به مقدار کم و در فواصل طولانی مدت، کله پاچه بخورند که این موضوع می تواند آنها را از خواص بی شمار کله‌پاچه محروم کند.

چرا مصرف پاچه گوسفندی برای افراد توصیه می‌شود؟

در قسمت‌های قبل ما در خصوص مصرف پاچه گوسفندی مواردی را مطرح نمودیم. نکته مهم در این خصوص این است که پاچه گوسفندی دارای بافت‌های بسیار خاصی است که می‌تواند در درمان برخی بیماری‌ها بسیار موثر باشد. بیماری‌هایی از قبیل شکستگی استخوان و همچنین سستی بافت روده و بخش‌های گوارشی از طریق خوردن کله‌پاچه ممکن است بسیار ضعیف شوند و روند درمان این بیماری‌ها با سرعت بسیار بالایی در اثر مصرف این غذا بهتر شود و باید به این امر توجه داشته باشید.

افرادی که آب یا مایع میان نخاعی آنها تمام شود و یا دچار کمبود این مایع هستند، باید به سراغ مصرف پاچه گوسفندی بروند. به دلیل وجود ویتامین‌هایی از قبیل روی و آهن، استفاده از این بخش از کله‌پاچه می‌تواند کار داروهای شیمیایی بسیار خاصی را برای شما انجام دهد تا مایع میان نخاعی شما در بخش زانو و همچنین ستون مهره‌ها به‌صورت کامل پر شود.

چرا باید زبان گوسفندی را مصرف کنیم؟

زبان گوسفندی یکی از بخش‌های مهم در کله‌پاچه است که سرشار از کالری است. علاوه بر کالری می‌توانیم به ویتامین‌های بسیار مهم و مغذی از جمله روی و آهن و ویتامین ب اشاره کنیم. با این‌حال نکته مهم در این‌ خصوص این است که پروتئین این بخش از کله‌پاچه بسیار بالا است و اگر شما دوست دارید موقع خوردن کله‌پاچه بیشتر گوشت آن را بخورید، بهترین بخش مناسب برای شما مصرف زبان است که بسیار هم برای شما مفید خواهد بود.

به همراه کله‌پاچه، چه مواردی دیگر را می‌توانیم مصرف کنیم؟

به همراه کله‌پاچه شما می‌توانید نان سنگک که یکی از اصیل ترین و مناسب ترین نان‌های ما است مصرف کنید که خواص کلی کله‌پاچه و جذب آن را بسیار برای شما بالا می‌برد.

استفاده از لیمو و نارنج و ترشی نیز می‌تواند بسیار برای شما مفید باشد. چون این مواد غذایی خاصیت چربی‌سوزی بسیار بالایی دارند می‌توانند بسیار به شما کمک کنند تا از شر چربی‌های آن خلاص شوید.

استفاده از سرکه و سیرترشی نیز بسیار برای افراد مفید است؛ چون این دو ماده نیز خاصیت چربی‌سوزی بسیار بالایی را به خودشان اختصاص می‌دهند و این امر نیز جز نکات بسیار مهم در این‌خصوص به‌ حساب می‌آید که معمولاً این دو ماده را با سیرابی مصرف می‌کنند. همچنین مصرف این ادویه‌جات در میان سایر مللی که کله‌پاچه مصرف می‌کنند نیز بسیار توصیه می‌شود. با این‌حال در برخی کشورها مثل نروژ کله‌پاچه با سیب‌زمینی و کلم سرو می‌شود. توجه به این نکته نیز ضروری است که هر غذایی خواص بسیار زیادی دارد. نباید در مصرف هر غذا افراط‌وتفریط  کرد و کله‌پاچه نیز همین‌طور است. پس اگر می‌خواهد از مصرف کله‌پاچه لذت ببرید، به‌هیچ‌عنوان افراط‌وتفریط در مصرف آن نکنید. نه آن را ترک کنید و سالی یک مرتبه مصرف کنید، نه اینکه هر روز به خوردن آن اقدام کنید.

 



بر اساس یک سنت قدیمی، شب‌های پایانی ماه رمضان یا به عبارتی روز 23 رمضان فروش کله‌پزیها زیادتر می‌شود و مشتریان بیشتری تمایل به خرید کله پاچه دارند. در فرهنگ بعضی از شهرهای ایران، همینطور در شب ۲۷ ماه رمضان بیشتر مردم به رسم قدیمی «کله‌پاچه» می‌خورند. در ارمنستان برای درمان خماری از کله‌پاچه استفاده می‌کنند.

 در سال ۱۳۹۲ خورشیدی، هیئت باستان‌شناسی ایران و ایتالیا، در گور های کشف شده در محوطه باستانی چلو در استان خراسان شمالی، ظروفهای سفالی یافتند که در آن بقایای کله و پاچه دیده می‌شد.

این گورها مربوط به ۳۷۰۰ تا ۴۲۰۰ سال پیش هستند و به گفته کارشناسان، در کنار برخی اجساد، ظرفی به شکل کاسه گذاشته شده‌است که در آن بقایای سر گوسفند و چهار پاچه قابل رؤیت است. این موضوع نشان می‌دهد که احتمالاً کله‌پاچه غذای محبوب آن‌ها در آن دوران بوده که پس از مرگ به آن‌ها هدیه شده‌است.

 

نتیجه‌گیری

در این مقاله ما به بررسی این موضوع پرداختیم که کله‌پاچه چیست و از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است. بخش‌های مختلفی در این غذای سنتی وجود دارد. از جمله زبان و مغز و چشم و بناگوش جز بخش‌های بسیار مهم در این غذا به‌حساب می‌آیند. حال باید بدانید که افرادی که درد زانو و دردهای استخوانی دارند باید این غذا را مصرف کنند. درصورتی‌که افراد از کلسترول خون و بیماری‌های مربوط به چربی خون رنج می‌برند نباید این غذا را مصرف کنند و به‌هیچ‌عنوان نباید افراط‌وتفریط در مصرف این غذا انجام دهید. همچنین مصرف این غذا بیشتر در صبحانه و ناهار انجام می‌شود و به هیچ عنوان در هنگام شام آن را مصرف نکنید چون سنگین است و زمان زیادی بدن باید صرف کند تا بتواند آنرا هضم و جذب کند. 

آیا این پست برای شما مفید بود؟

دیدگاه خود را بنویسید